ช.ชิดชล
ปลั๊กลอย คือปลั๊กที่อยู่ในกล่อง อยู่แยกออกมาไม่ติดผนังห้อง กล่องของปลั๊กลอยจะใช้เป็นโลหะหรือไม้ ก็สุดแล้วแต่การออกแบบรวมถึงการจูนเสียง ภายในเดินสายเอาไว้ ให้เป็นทางเดินกระแสไฟเชื่อมปลั๊กแต่ละตัวเข้าด้วยการ เทคนิคการเดินสายภายใน ความยาว คุณภาพของสายที่นำมาใช้ รวมถึงวัสดุอื่นๆที่นำมาตกแต่ง ล้วนมีผลต่อเสียงและเป็นการจูนเสียง
เนื่องจากปลั๊กลอย เป็นอุปกรณ์ต้นทาง รวมถึงใกล้ชิดกับอุปกรณ์เครื่องเสียงต่างๆ การทำอะไร ปรับแต่งการจัดวาง หรือมีอุปกรณ์มาเสริมการใช้งาน ย่อมส่งผลต่อบุคลิกเสียง ของชุดเครื่องเสียง ผลนั้นจะมีมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับการปรับแต่งเป็นสำคัญ เน้นย้ำว่าปลั๊กลอยนั้น มีความสำคัญและสามารถจูนเสียงในระบบได้ ไม่ใช่มีไว้เพื่อต่อสายให้ยาวขึ้น หรือเพิ่มช่องให้เสียบสายมีมากขึ้นเท่านั้น
ท่านผู้อ่านเชื่อไหมครับว่า ปลั๊กลอยสามารถทำให้มิติเสียงในด้านลึกนั้น รับฟังได้อย่างชัดเจนและมีความแตกต่างมากขึ้นอีกด้วย
หลายท่านคงมีความคิดที่ว่า ก็สายไฟจากการไฟฟ้าลากมาตั้งไกลด้วยสายธรรมดา แล้วก่อนเข้าเครื่องแค่จากปลั๊กลอย มันจะส่งผลอะไรหนักหนา หรือ ไม่มีผล เพราะมันแค่ช่วงสั้นๆ แต่ท่านผู้อ่านครับ แม้ช่วงระยะสั้นๆ ก็มีผลต่อชุดเรื่องเสียงมาก
เหตุผลง่ายๆคือ กระแสไฟเมื่อผ่านสายที่มีตัวนำคุณภาพดี มีชิลด์ป้องกันการรบกวน คุณภาพของกระแสไฟนั้นก็ดีขึ้น ทั้งการไหลของกระแสที่ราบรื่นขึ้น ตัวนำคุณภาพดีช่วยลดความต้านทานภายในสายได้ การชิลด์คุณภาพดี ลดคลื่นรบกวนได้ ทำให้กระแสไฟเข้าอุปกรณ์เครื่องเสียง มีคุณภาพดีขึ้นราวกับมีเครื่องกรองไฟย่อมๆ ทั้งนี้คุณภาพเสียงจะเป็นอย่างไรก็ขึ้นอยู่กับ ตัวนำ ชิลด์และชนวน
เมื่อปลั๊กลอยและสายไฟที่ต่อกับปลั๊กลอย มีความสำคัญ ควรให้ความสำคัญกับการใช้งานสักหน่อยครับ เพราะการจัดวาง การเสียบปลั๊ก รวมถึงการจัดระเบียบสายต่างๆนั้น มีผลต่อเสียงอย่างแน่นอน มากน้อยแตกต่างกันไป
อันที่จริงการใช้งานปลั๊กลอยแบบคร่าวๆนั้น ก็เพียงแค่ วางในตำแหน่งที่แข็งแรงมั่นคง แรงสั่นสะเทือนรบกวนน้อย และเสียบปลั๊กกับเต้ารับให้แน่นหนา ก็เพียงพอสำหรับการเล่นเครื่องเสียงทั่วๆไปนะครับ แต่สำหรับนักเล่นที่มีความละเอียดรวมถึงมีทักษะการฟังขึ้นอีกระดับนั้น มีอะไรให้ต้องใส่ใจและลองเล่นกันอีกพอสมควรทีเดียวครับ
จัดวางแบบมีอุปกรณ์รองรับ
การจัดวางปลั๊กลอยและสายไฟอย่างมีคุณภาพดีนั้น ควรมีชั้นวางหรืออุปกรณ์ซับแรงสั่นสะเทือนสักหน่อย เพราะหากวางปกติ แรงสั่นสะเทือนจะมาที่ปลั๊กลอย และวิ่งตามสายไปถึงเครื่องเสียงได้เลยทีเดียว หากการจัดอะคูสติกห้อง ชุดเครื่องเสียง และทักษะการฟังถึงระดับหนึ่ง จะฟังได้ว่า เสียงขาดความนิ่งและโฟกัสที่ชัดเจนไปบ้าง
ส่วนอุปกรณ์ที่จะมาวางรองรับ มีหลายแบบ ผลทางเสียงก็แตกต่างกันไป เช่น ทองเหลืองมักให้เสียงอบอุ่น หนาติดทางเนื้อเสียง ยางโอริงก็ให้น้ำหนักแรงปะทะชัดเจน การเลือกอุปกรณ์มารองและฟังเสียงนั้น คือความสนุกอีกรูปแบบของการเล่นเครื่องเสียงครับ
จัดวางแบบมีอุปกรณ์ทับ
ปลั๊กที่มีช่องเต้ารับที่ไม่มาก หรือตัวปลั๊กลอยไม่ใหญ่ เวลาเสียบสายที่หนัก ใหญ่ อาจทำให้วางไม่แนบสนิท และอาจลอยสมชื่อปลั๊กได้นะครับ แม้ปลั๊กลอยที่มีเต้ารับหลายตัว บางครั้งเอาอุปกรณ์มาวางกดทับ ก็ให้เสียงที่เปลี่ยนไปได้ สิ่งเหล่านี้เราสามารถจูน ลองฟัง ปรับแต่งได้ตามความชอบ สนุกและยังเพิ่มทักษะการฟังเพลงอีกด้วยครับ
การเลือกอุปกรณ์ที่มากดทับนั้น หากมีน้ำหนักที่พอดี จะช่วยให้เสียงมีความนิ่ง ช่องว่างช่องไฟสะอาดชัดเจนขึ้น รายละเอียดปลายแหลมทอดยาวไหล มีลีลาน่าฟังขึ้น แต่ถ้าเลือกน้ำหนักมากเกินไปนัก เสียงจะห้วนสั้น ขาดความกังวาน เสียงจะคมชัดแต่ไร้ลีลา หรืออาจจะอวบอิ่มค่อนไปทางหนา หรือติดไปทางเสียงช้าได้นะครับ ของแบบนี้ต้องลองฟังลองเล่นดูครับ
จัดวางแบบปกติ
โดยตั้งให้เต้ารับหงายขึ้นแบบปกติ เสียบสายไฟแล้วจะโค้งงอสักหน่อย พยายามอย่าให้สายแตะกันนะครับ จัดวางแบบนี้ เสียงจะกระชับฉับไว เดินจังหวะท่วงทำนองแม่นยำ ย้ำเน้นเด็ดขาด เพราะสายมีการงอ เมื่องอทำให้ตัวนำภายใน มีค่า L และ R เปลี่ยนไปได้เล็กน้อย และการเสียบเช่นนี้ น้ำหนักสายกดปลั๊กตัวผู้กับเต้ารับให้แน่นครับ การทำให้สายไฟแต่ละเส้นไม่แตะกันนั้น ช่วยเพิ่มความสงัดและเสียงที่นิ่งขึ้นด้วยนะครับ
จัดวางแบบแนวตั้ง
เพื่อเสียบแล้วสายขนานกับพื้น สายจะไม่โค้งงอ และควรมีอุปกรณ์รองรับสายไม่ให้สัมผัสพื้นด้วยนะครับ แบบนี้ตัวนำภายในสายไม่เกิดแรงเครียด ไม่บิดงอ เสียงจะติดไปทางราบรื่น ได้สมดุลเสียงที่ดี เสียงไม่เร็วเกินไป เสียงอ่อนหวานมีลีลาน่าฟัง หางเสียงทอดยาวติดมีเนื้อเสียง บุคลิกเสียงจะแตกต่างไปตามวัสดุที่นำมารองสาย แต่การวางแบบ จะมีรายละเอียดที่ต้องใส่ใจกันอีกเล็กน้อย ที่ปลีกย่อยลงไปแต่มีผลกับเสียงชนิด ฟังออกเลยนะครับ
จัดวางแบบแนวตั้งขั้วกราวด์ของเต้ารับอยู่ด้านล่างของขั้ว L และ N แบบนี้แรงกดของสาย จะกดให้ขั้วกราวด์มีความแน่น คือมีแรงกดกระทบมากกว่าที่ขั้ว L และ N เมื่อกราวด์แน่น กระแสเดินสะดวก เป็นการลดความต้านทานลงไป แบบนี้จะได้เสียงที่สะอาด สงัด ชิ้นดนตรีมีความนิ่ง รายละเอียดเล็กน้อยรับฟังได้อย่างชัดเจน เสียงกังวานสั้นยาวเหมาะสม มิติมีตื้นลึกเป็นลำดับชั้น
สลับกันโดยขั้วกราวด์อยู่ด้านบน ขั้ว L และ N อยู่ด้านล่าง แบบนี้จะได้เสียงอิ่มหวาน มีความต่อเนื่องราบรื่น มีเนื้อเสียงตลอดในทุกย่าน มิติเสียงติดไปทางด้านกว้าง ขยายอาณาบริเวณเสียงเลยลำโพงซ้ายขวาออกไป การจะจัดวางแบบไหน ขึ้นอยู่กับความชอบของนักเล่น โดยอุปกรณ์ที่มีอยู่แล้ว สามารถลองฟัง ลองเล่น เพิ่มทักษะในการฟังเพลงให้เพิ่มขึ้นได้ครับ
อุปกรณ์เสริมต่างๆในการใช้งาน นอกจากนี้ยังมีอุปกรณ์เสริมต่างๆ ที่จะเป็นการเสียบเพื่ออุดเต้ารับไว้ เพื่อป้องกันคลื่นรบกวนเขามา หรืออุปกรณ์เสริมต่างๆเพื่อมารองรับสาย ให้มีความนิ่งและแน่นหนา รวมถึงอุปกรณ์ติดปะเพื่อลดแรงสั่นสะเทือน
การใช้งานอุปกรณ์เสริมเหล่านี้ มีผลต่อบุคลิกเสียงและการใช้งานปลั๊กลอยทั้งสิ้น ขึ้นอยู่กับว่า นักเล่นท่านใดมีประสบการณ์ในการลองเล่น ลองฟัง มีอุปกรณ์เสริมอยู่แล้ว สามารถลองเล่นได้เลย แล้วท่านจะรับรู้ว่า ปลั๊กลอย อุปกรณ์ธรรมดาที่ไม่ธรรดา มีผลต่อบุคลิกเสียงทั้งระบบเลยละครับ