ปรับปรุงคุณภาพเสียงอย่างง่ายทำได้เอง

ปรับปรุงคุณภาพเสียงอย่างง่ายทำได้เอง

                                                                             ธนากร จันทรานี

ผู้เขียนเชื่อว่าสิ่งที่นักเล่นเครื่องเสียงทุกท่านต้องการเหมือนกันคือความสุขที่ได้จากการฟังเพลง สิ่งนำพาให้สมความปรารถนานี้ได้มากหรือน้อยเพียงใดคงต้องขึ้นอยู่กับประสิทธิภาพของซิสเต็มเสียงที่แต่ละท่านใช้ซึ่งกำหนดด้วยตัวแปรหลายอย่างเช่น คุณภาพสื่อเสียง, คุณภาพของอุปกรณ์ในซิสเต็ม, ประสิทธิภาพระบบเชื่อมต่อ, คุณภาพสายนำสัญญาณและสายลำโพง, การเซ็ตอัพตำแหน่งลำโพงกับตำแหน่งฟัง และ สภาวะทางเสียงของห้องฟัง   ด้วยกำลังซื้อที่หลากหลายทำให้ซิสเต็มเสียงที่ใช้มีประสิทธิภาพแตกต่างกันไป แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าซิสเต็มเสียงระดับไฮเอนด์ที่อาจดูสูงเกินเอื้อมสำหรับนักเล่นบางกลุ่มจะให้คุณภาพเสียงได้ดีที่สุดตามหวังของผู้มีกำลังซื้อเสมอไป มีอยู่บ่อยครั้งที่ผู้เขียนได้สัมผัสซิสเต็มเสียงราคาหลายล้านบาทที่เปิดสาธิตอยู่ในโชว์รูม, ในงานเปิดตัวผลิตภัณฑ์และที่พรรคพวกเพื่อนฝูงบางคนใช้งานอยู่ มีคุณภาพเสียงใกล้เคียงหรือแย่กว่าซิสเต็มเสียงราคาเพียงไม่กี่แสน แต่!!! สิ่งนี้ก็ไม่ได้บ่งชี้ว่าประสิทธิภาพของซิสเต็มเรือนล้านด้อยกว่าซิสเต็มเรือนแสนแต่อย่างใด?   เพราะอาจเกิดจากสาเหตุเพียงเล็กน้อยที่เจ้าของซิสเต็มไม่ทันได้คิดหรือมองข้ามความสำคัญไปเช่น ความสัมพันธ์ระหว่างสายสัญญาณกับสายลำโพง, อิทธิพลของเพาเวอร์คอร์ด, ตำแหน่งตั้งวางสภาวะรายรอบระดับความสูงและความมั่นคงของตู้ลำโพง เป็นต้น ต้องใช้ความรู้ ความเข้าใจ และความพยายามเพื่อทำให้ซิสเต็มนั้นสร้างเสียงออกมาได้เต็มประสิทธิภาพ ผู้ที่ใช้ซิสเต็มเสียงระดับกลางถ้ามีความรู้ความเข้าใจยอมเหน็ดเหนื่อยทุ่มเทปรับปรุงแก้ไขด้วยใจรักย่อมได้สิ่งตอบแทนเป็นคุณภาพเสียงระดับไฮเอนด์ออกมาให้สัมผัสได้เช่นกัน เพื่อช่วยให้นักเล่นเครื่องเสียงมือใหม่ที่ยังขาดความรู้ความเข้าใจเพียงพอได้บรรลุสู่จุดประสงค์ที่ต้องการ บทความนี้จึงขอนำเสนอเกร็ดความรู้ที่อาจดูว่าเล็กน้อยแต่ทำง่ายและได้ผล ให้ลองนำไปใช้ดู

1. จัดการกับลำโพงและตำแหน่งฟัง

มีผู้ใช้เครื่องเสียงจำนวนไม่น้อยมองข้ามความสำคัญของการวางลำโพงขนาดเล็กที่ติดมากับเครื่องเสียงมินิคอมโปที่บางเครื่องมีที่ล็อคยึดลำโพงติดไว้กับตัวเครื่องซื้อมายังไงก็ยกไปตั้งฟังยังนั้นเลย   หรือถ้าเป็นลำโพงแบบวางหิ้งก็มักวางไว้ติดด้านข้างตัวเครื่องเพราะเห็นจากรูปที่แสดงไว้ในโบชัวร์ส่วนมากก็วางลำโพง ติดกับด้านข้างของตัวเครื่องเช่นกันจึงคิดว่าเป็นวิธีวางลำโพงที่ถูกต้อง ซึ่งความจริงแล้วไม่ได้เป็นเช่นนั้น ลองสำรวจดูว่าการตั้งวางลำโพงของคุณอยู่ในข่ายต้องห้ามตามนี้หรือไม่ถ้าใช้ปรับปรุงแก้ไขตามคำแนะนำแล้วจะแปลกใจที่ได้เสียงดีขึ้นเยอะเลย

1-1.ข้อห้ามของตำแหน่งลำโพง

1-1-1. วางติดตัวเครื่องอุปกรณ์

1-1-2. วางในซอก,ในช่องตู้หรือชั้นวางปิดทึบทุกด้าน

1-1-3.วางชิดมุม, ผนังด้านข้างหรือด้านหลัง

1-1-4. วางในที่มีสิ่งของแออัด

1-2. วิธีวางลำโพง

วิธีวางลำโพงเล็กดีที่สุดคือวางบนขาตั้งแต่ถ้าต้องการประหยัดค่าใช้จ่ายก็อาจใช้วิธีวางบนหลังตู้ไซด์บอร์ด (โดยยอมลดคุณภาพเสียงที่ควรได้น้อยลง)โดยทำตามคำแนะนำต่อไปนี้

1-2-2. วางลำโพงแบบไม่ใช้ขาตั้ง (วางบนหลังตู้ไซด์บอร์ดหรือโต๊ะที่มีความสูงต่ำกว่าระดับขอบล่างของหน้าต่าง

1-2-2-1.เคลียพื้นที่ด้านบนตู้ไซด์บอร์ดให้โล่ง
1-2-2-2. แยกลำโพงซ้ายขวาออกจากตัวเครื่องอุปกรณ์ให้ลำโพงทั้งสองมีระยะห่างจากกันประมาณ 120-180 ซ.ม.
1-2-2-3. เลื่อนลำโพงทั้งสองมาทางด้านหน้าให้ขอบด้านล่างอยู่ระดับพอดีกับขอบด้านหน้าของตู้ไซด์บอร์ด

1-2-2-4. ถ้าเป็นไปได้ไม่ควรมีสิ่งของตั้งระหว่างกลางลำโพงทั้งสอง

1-2-3. วางลำโพงแบบใช้ขาตั้ง

1-2-3-1. ตำแหน่งลำโพงควรห่างจากพื้นผิวหรือวัตถุขนาดใหญ่ภายในรัศมี 60 เซนติเมตร

1-2-3-2. ควรจัดวางตำแหน่งลำโพงทั้งสองให้สมดุลกับสัดส่วนห้องโดยหันหน้าลำโพงไปตามความยาวห้อง เริ่มต้นที่ระยะห่างจากผนังด้านหลังของลำโพงซ้ายและขวามีค่าเป็น 1/4 ของความยาวห้องและระยะห่างจากผนังด้านข้างมีค่า 1/4 ของความกว้างห้อง

1-3. วิธีจัดตำแหน่งฟัง

1-3-1. ระยะห่างระหว่างจุดกึ่งกลางทวีตเตอร์ลำโพงซ้ายกับหูซ้าย (B) ต้องเท่ากับระยะห่างระหว่างจุดกึ่งกลางทวีตเตอร์ลำโพงขวากับหูขวา (C) และมีค่า เท่ากับหรือมากกว่าระยะห่างระหว่างเซ็นเตอร์ทวีตเตอร์ลำโพงซ้ายกับขวา (A) 1.2 เท่า

1-3-2. ตำแหน่งฟังไม่ควรอยู่ห่างจากผนังด้านหลังมากกว่า 60 เซนติเมตรหรือถ้าจำเป็นต้องไม่น้อยกว่า 30 เซนติเมตร

1-3-3. จัดระดับความสูงที่นั่งให้ระดับใบหูเสมอระดับทวีตเตอร์ของลำโพงขณะนั่งฟัง

1-4. วิธีเพิ่มประสิทธิภาพให้ลำโพง

            วิธี เพิ่มประสิทธิภาพให้ลำโพงสร้างเสียงเบสได้โฟกัสคมชัดขึ้น ลดการบวมเบลอร์ และวิธีเพิ่มรายละเอียดเสียงแหลม อย่างประหยัดที่สุดทำได้ดังนี้

1-4-1. ใส่สไปค์

1-4-2. ติดแผ่นสักหลาดกันเลื่อนอย่างหนาที่พื้นเพื่อรองรับสไปค์

1-4-3.ใช้หนังสือเล่นหนาหรือวารสารหลายเล่มวางซ้อนทับกับบนตู้ลำโพงให้มีน้ำหนักแรงกดเพิ่มขึ้นประมาณ 2 กิโลกรัม

1-4-4. ปลดแผ่นกั้นด้านหน้าลำโพงออก

1-4-5. เบนด้านหน้าลำโพงเข้าหาตำแหน่งฟังเล็กน้อยให้ทำมุมกับตำแหน่งเดิมประมาณ 5 องศา

แค่นี้ละครับ 4 ขั้นตอนง่ายๆกับการปรับปรุงคุณภาพเสียงแบบง่ายๆ เบสิคๆ ที่คุณก็สามารถแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าเพื่อการรับฟังที่สุนทรีย์ยิ่งขึ้น