ช.ชิดชล
ท่านเคยฟังคลิปใน YouTube ไหมครับ และท่านเชื่อไหมครับว่า หลายคลิปในนั้น เสียงดี ดีระดับนำมาใช้อ้างอิงในการลองฟังชุดเครื่องเสียง วัดคุณภาพการถ่ายทอดเสียงได้เลยทีเดียว บางท่านอาจจะไม่เชื่อ อยากให้ลองเปิดใจ ลองฟังดูสักหน่อย ท่านจะพบว่า ของฟรีและดีมีในโลก ที่สำคัญ มีภาพประกอบทำให้ได้อรรถรส รับรู้เสียงเครื่องดนตรีแต่ละชิ้น หรือองค์ประกอบของภาพเหล่านั้น ทำให้การฟังเพลง ไพเราะกินใจขึ้นไปอีกระดับ
ก่อนการฟังคลิป ต้องเตรียมตัว เตรียมความพร้อมของอุปกรณ์กันสักหน่อยครับ ไม่ว่าท่านจะฟังจากอะไร ขอให้เครื่องนั้นมีคุณภาพที่ดีสักหน่อย มีสัญญาณอินเตอร์เน็ตที่แรงและเสถียร เพื่อสามารถชมคลิปในการตั้งค่าความละเอียดสูงสุดได้ เพราะมีผลในการรับฟังคุณภาพเสียง หากใช้สาย Lan จะมีคุณภาพดีกว่าใช้สัญญาณ Wi Fi เน้นภาคจ่ายไฟสำหรับอุปกรณ์นั้นๆสักหน่อย หากมีการเชื่อมต่อไปยัง DAC ภายนอก ใช้สาย Coaxial จะได้คุณภาพเสียงและมิติเสียง รวมถึงเนื้อสียงที่ดีกว่า หากใช้ Optical รายละเอียดเสียงจะชัดเจนกว่า แต่มิติเสียงเนื้อเสียงเป็นรอง ในส่วนของอุปกรณ์อื่นๆที่เกี่ยวข้อง หากเน้นคุณภาพและลดการสั่นสะเทือน จะส่งผลโดยตรงต่อคุณภาพเสียงครับ
Pirates of the Caribbean (Auckland Symphony Orchestra) 1080p
คลิปนี้เป็นเพลงประกอบภาพยนตร์ Pirates of the Caribbean เมื่อฟังโดยรวมแล้วให้ความรู้สึก ตื่นตัว ฮึกเหิม มีพลัง มีกำลังใจ ในการมุ่งไปข้างหน้าอย่างแข็งแกร่ง เป็นคลิปที่มีคุณลักษณ์ทางเสียงที่ดีอย่าง ครบเครื่อง ได้ทั้งอรรถรสและเนื้อหาสาระไปพร้อมๆกัน หรือจะใช้ทดสอบ ทดลองฟังชุดเครื่องเสียง ก็สามารถทำได้เป็นอย่างดี
เริ่มต้นเป็นการบรรเลงด้วยเครื่องดนตรีน้อยชิ้น โดยแต่ละชิ้น มีอิสระ มีความต่อเนื่อง มีความสดใส เคล้ากันในบทเพลงได้ลงตัวมาก เป็นเสียงที่แผ่วเบา แต่มีน้ำหนักคมชัดทุกโน้ตเสียง แยกคอนทราสต์ที่อ่อนแก่ของความต่อเนื่องและความใสที่ลอยเด่นออกมาได้แตกต่าง ตั้งแต่นาทีที่ 0:50 แม้เสียงจะยังแผ่วเบาอยู่ แต่น้ำหนักเสียงแต่ละชิ้นดนตรีนั้น เพิ่มขึ้น เพื่อเป็นการเตรียมพร้อมรองรับไดนามิค อันทรงพลังที่จะตามมา โดยก่อนไปถึงช่วงโหมขึ้นมานั้น เพิ่มระดับอารมณ์ให้เข้มข้นด้วยมวลเนื้อเสียงจากเครื่องเป่า ที่รับรู้ได้ถึงมวลลมที่ออกมาจากเครื่องดนตรีโลหะได้เป็นอย่างดี(นาทีที่ 1:39) การได้จังหวะของกลองมาช่วยเติมความพร้อมทางอารมณ์ก่อนที่จะขึ้นสู่จังหวะโหมไดนามิคนั้น ก็เป็นขั้นตอนที่ส่งอารมณ์ได้ โดยสามารถรับรู้ได้ถึงบรรยากาศที่ก้องสะท้อนกับฮอลล์ที่แสดงได้(นาทีที่ 1:50) หลังจากนั้นเป็นการผสานของเสียงเครื่องดนตรีภายในวง ที่แยกแยะชิ้นดนตรีที่เดินท่วงทำนองแบบช้า เดินท่วงทำนองแบบเร็ว หรือมีเว้นระยะห่าง ผสมกับได้อย่างลงตัว นาทีที่ 2:14 จังหวะที่เริ่มโหมขึ้นมานั้น เปี่ยมด้วยไดนามิคคอนทราสต์ ที่แยกย่อยแต่ละเสียงได้อย่างชัดเจน แต่ละชิ้นดนตรีไม่มีเบียดบังกัน จากนาทีที่ 2:45 เป็นต้นไป นี่คือความงดงามของการถ่ายทอดไดนามิค โดยยังไม่ละทิ้งความต่อเนื่องเชื่อมโยงของเสียง หลังจากนั้นท่านจะได้ฟังไดนามิคที่ทรงพลัง สลับกับความต่อเนื่องที่งดงาม การเว้นวรรคและรายละเอียดที่ชัดเจน สดใสแต่ไม่โดดเด่น ไม่ว่าจะโหมเครื่องดนตรีขึ้นมากี่ประเภท ก็สามารถรับฟังรายละเอียดของเสียงจากเครื่องดนตรีเหล่านั้นได้อย่างเต็มอรรถรส ไม่ว่าจะเป็น ดีด สี ตี หรือเป่า หากไม่ได้เป็นการฟังแยกแยะขนาดนั้น ก็สามารถเพลิดเพลิน ปล่อยอารมณ์ให้สนุกไปตามบทเพลงได้
สิ่งที่ได้จากคลิปนี้คือ ลองฟังไดนามิคที่เริ่มจากแผ่วเบาด้วยเครื่องดนตรีน้อยชิ้น จนโหมขึ้นไปด้วยเครื่องดนตรีหลายชิ้น ความต่อเนื่องไหลลื่นที่ไม่ว่าจะเร็วหรือช้า ความต่อเนื่องยังคงอยู่ มิติที่ขึ้นรูปได้ทั้งเสียงที่กว้างแยกแยะชิ้นดนตรี และมีด้านลึกให้รับฟังได้ โดยลึกเข้าไปในเวทีเสียงอย่างเป็นลำดับชั้น บรรยากาศการก้องสะท้อนกับฮอลล์ รวมถึงอารมณ์ของบทเพลง ที่สามารถดึงอารมณ์เข้าไปร่วมได้ เชื่อว่าหลายท่านฟังแล้วต้องมีขยับตามอย่างแน่นอนครับ
Jedi Orchestra plays Star Wars Main Theme. Conducted by Andrzej Kucybała Teatr Wielki Opera Narodowa
คลิปที่น่าหลงไหลกับบทเพลงคุ้นหูที่มีความน่าฟัง ท่านจะปลดปล่อยอารมณ์ หลับตาแล้วเคลิ้มเคล้าไปกับบรรยากาศของภาพยนตร์ที่เคยชื่นชอบ แต่ละฉากที่อยู่ในความทรงจำ กับเนื้อหาสาระของบทเพลง ที่สามารถสะกดอารมณ์ได้ ด้วยเครื่องดนตรีแต่ละประเภท ความต่อเนื่องจากเครื่องดนตรีประเภทสีนั้น ให้บดขยี้เข้าไปถึงส่วนลึกในหัวใจ เครื่องเป่าใช่ว่าจะน้อยหน้า สะกดอารมณ์ด้วยมนต์ขลังของพลังมวลเนื้อเสียง บางจังหวะก็แผดจ้าออกมาอย่างจะเรียกสติให้กลับคืน ไม่หลุดไปในห้วงช่องว่างแห่งดวงดาว แต่แผดจ้านั้น ไร้คมแข็งและความกระด้าง เครื่องดนตรีประเภทดีดและตีนั้น ก็ทรงอานุภาพในเรื่องของความคมชัดไม้แพ้กัน ชัดด้วยความใส ใสด้วยการกระจายออกมาอย่างโดดเด่น ขออภัยท่านผู้อ่าน ที่บทวิจารณ์คลิปนี้มิอาจแบ่งแยกบ่งบอกช่วงเวลาได้ เพราะไม่ได้มีช่วงหยุดพักให้อารมณ์หยุดนิ่งเลยตลอดการฟังคลิป พอจะช้าก็เร่งขยี้ พอจะไหลลื่นก็คมชัด พอคมชัดก็เปี่ยมไปด้วยพลังของน้ำหนักเสียง เอาเป็นว่าฟังกันไปอย่างต่อเนื่อง เสพย์อรรถรสและสาระในบทเพลง อย่างไม่ต้องไปสนใจกาลเวลามากนัก เหมือนท่องไปในอวกาศ ที่ไร้กาลเวลาครับ
T-rex in Jurassic Park – Main Theme by John Williams
ผ่อนคลายกับจังหวะของบทเพลงที่ไม่รุกเร้าเกินไปนัก แต่สอดแทรกเนื้อหาสาระเอาไว้อย่างทรงคุณค่า (สามารถชมคลิปอธิบายได้ที่ ) แม้ไม่โดดเด่นเรื่องไดนามิค แต่เรียงร้อยเสียงจากเครื่องดนตรีแต่ละชิ้นให้ไหลไปตามสายน้ำแห่งท่วงทำนอง ได้อย่างเป็นขั้นตอน มีระดับชั้นความอ่อนแก่ของเครื่องดนตรี ที่เล่นได้อย่างมีรายละเอียด เรียกว่าเสพย์อรรถรสกันได้อย่างเต็มๆ สอดรับ สอดผสาน สอดคล้อง เป็นท่วงทำนองเดียวกัน กล่อมและเกลาอารมณ์ให้ตกไปในท่วงทำนองของบทเพลง ที่ยากจะขึ้นมาได้ ในคลิปนี้จะไม่ขอกล่าวบรรยายอะไรไปมากกว่านี้นัก เพราะเชื่อว่าท่านได้หลงไหลหลุดเข้าไปในทุ่งหญ้าอันเต็มไปด้วยสัตว์นานาชนิด อันยากที่จะเรียกสติคืนกลับมาได้ แต่จะบอกว่า คลิปนี้สามารถบ่งบอกชุดเครื่องเสียง คุณภาพการถ่ายทอดเสียง รายละเอียด เนื้อเสียง บรรยากาศ ว่าชุดท่านนั้น เป็นอย่างไร เพราะหากชุดนั้นบ่งบอกสิ่งที่กล่าวมาแล้วไม่ได้ ท่านก็จะไม่หลุดเข้าไปในทุ่งหญ้าอย่างแน่นอนครับ
James Bond 007 – Orchestral Medley conducted by Andrzej “007” Kucybała
ครบทุกรส ผสมกันอย่างกลมกล่อม รวมทุกอารมณ์ รวมทุกทำนองอยู่ในคลิปนี้ ไทมิ่งเร็วช้า รับรู้กันได้อย่างเข้าถึง ช่วงจังหวะช้ากินใจ ปล่อยใจไหลไปตามโน้ตเสียง จังหวะรวดเร็วรุกเร้าขยับนิ้วตาม ราวกับโลดแล่นใส่สูทตามจับคนร้าย และตบท้ายด้วยบทเกี้ยวรักกับสาวงาม คลิปนี้มีทั้งช่วงช้าและช่วงเร็ว ที่แสดงเสียงแต่ละชิ้นดนตรี แยกแยะออกมาอย่างเข้าถึงอารมณ์ ไม่ซ้อนทับ ไม่บดบัง ใช้ฟังชุดเครื่องเสียงได้ว่า จัดชุดลงตัวไหม แอมป์ขับลำโพงได้เต็มประสิทธิภาพหรือไม่ จัดวางองค์ประกอบได้สมดุลเสียงที่ดีไหม เพราะหากไม่ครบเครื่องเงื่อนไขในการจัดชุด อรรถรสในความฝันว่าเป็นผู้ชายเนี๊ยบๆใส่สูท รุกเร้าไปกับคนร้าย พร้อมแนบกายด้วยสาวงาม ก็จะไม่ปรากฎในมโนสำนึก
John Williams – Indiana Jones Orchestral Medley conducted by Andrzej Kucybała
คลิปสุดท้ายนี้ เปรียบเสมือนย้ำเตือนหรือทบทวนความถูกต้อง ความลงตัวของชุดเครื่องเสียงของท่าน เอาเป็นว่าหากคลิปที่ผ่านมายังจับเนื้อหาใจความไม่ได้ชัดเจน แจ่มแจ้งนัก ก็มาครบจบที่คลิปนี้ เพราะเป็นคลิปที่รวมคอนทราสต์อ่อนแก่ เข้มจาง ทั้งรายละเอียด น้ำหนัก เนื้อเสียง ท่วงทำนองเชิงรุก เชิงรับ เคล้ากันอย่างสนุกสนาน หรือจะเป็นท่วงทำนองกระชั้นชิดรวดเร็วที่ไม่สูญเสียรายละเอียด ท่วงทำนองผ่อนคลายก็แสดงส่วนย่อยของรายละเอียด อันว่าด้วยความใสและเนื้อเสียง ของแต่ละโน้ตเสียงให้รับฟังได้ ราวกับชีวิตที่ต้องผจญภัย โลดเล่นไปเพื่อหาสมบัติอันล้ำค่า สุดท้ายก็ได้แค่ความสุขมาครอบครองในจิตใจ เฉกเช่นชุดเครื่องเสียงที่ลงตัว ที่ขับกล่อมคลิปเสียงที่ฟังได้เป็นอรรถรส เสพย์ได้ความสุข จับเนื้อหาสาระอย่างที่ได้บรรยายมาครับ
การฟังคลิปจาก YouTube สามารถถ่ายทอดเรื่องราว อันเป็นอรรถรสและสาระสำคัญ ในการฟังเพื่อทราบถึงคุณภาพในการถ่ายทอดเสียง จากชุดเครื่องเสียงของท่านได้ โดยนอกจากบทเพลงคลาสสิคแล้ว ยังมีบทเพลงอื่นที่หลากหลายแนว ที่มีการบันทึกเสียงที่ดี สามารถฟังเอาคุณภาพเสียงที่นอกเหนือไปจากความไพเราะได้ ในครั้งหน้าจะขอนำเสนอบทเพลงแนวอื่นๆ พร้อมประกอบคำศัพท์ที่น่าสนใจ อันเกี่ยวข้องกับการฟังเพลงเพื่อความไพเราะ มานำเสนอทุกท่านครับ เชิญฟังเพลงต่อได้ครับผม
ปล. บทวิจารณ์นี้ไม่ขอกล่าวถึงการบรรเลงของนักดนตรี วง หรือสภาพอะคูสติก หรือก้าวล่วงอื่นใดนอกจากการฟังเพลงครับผม
